Czy pionek może bić do tyłu to częste pytanie wśród początkujących szachistów. Zasady szachów mówią, że pionki mogą poruszać się tylko do przodu, jednak istnieje kilka wyjątków od tej reguły. W tym artykule wyjaśnimy, kiedy pionek może wykonać ruch do tyłu na szachownicy.
Kluczowe wnioski:- Pionek może bić do tyłu, gdy wykonuje bicie w przelocie.
- Specjalny ruch pionka en passant pozwala mu na poruszenie się do tyłu o jedno pole.
- Po dojściu pionka na ostatnie pole może on wykonać ruch do tyłu jako część promocji.
- W niektórych wariantach szachów istnieją specjalne reguły zezwalające pionkom na ruch w tył.
- Zwykły ruch pionka do przodu jest jedynym ruchem dozwolonym przez standardowe zasady gry.
Czy pionek może wykonać ruch do tyłu
Standardowe zasady gry w szachy nie pozwalają na wykonywanie przez pionka ruchu do tyłu, czyli na wcześniejsze pole. Podstawowym ruchem pionka jest bowiem ruch do przodu o jedno pole. Jednak w pewnych sytuacjach pionek może się poruszyć do tyłu.
Wyjątkiem jest bicie pionkiem. Gdy na sąsiednim polu w linii pionka znajduje się pionek przeciwnika, nasz pionek może go zbić, czyli przeskoczyć i stanąć na polu za nim. W ten sposób pionek de facto wykonuje ruch do tyłu o jedno pole i eliminuje przeciwnika.
Bicie w przelocie
Specjalnym rodzajem bicia jest bicie w przelocie lub "en passant". Może ono mieć miejsce, gdy pionek przeciwnika wykonał właśnie ruch o dwa pola do przodu i zatrzymał się obok naszego pionka. Wtedy możemy zbić go tak, jakby przesunął się tylko o jedno pole. Nasz pionek zajmuje wtedy pole, na którym stał pionek przeciwnika przed jego dwupolowym ruchem.
Bicie en passant jest więc kolejnym wyjątkiem, kiedy nasz pionek może poruszyć się do tyłu o jedno pole, bijąc pionka przeciwnika.
Kiedy pionek może poruszać się do tyłu
Oprócz bicia istnieją jeszcze inne sytuacje, gdzie nasz pionek może cofnąć się na poprzednie pole na planszy. Jedną z nich jest promocja pionka.
Kiedy pionek dojdzie na ostatnie pole planszy (8. pole dla pionków białych lub 1. pole dla czarnych), musi zostać zamieniony na inną figurę - najczęściej hetmana, wieżę, gońca lub skoczka. Figura, na którą zamienimy pionka, może w swoim pierwszym ruchu cofnąć się na dowolne puste pole z wyjątkiem tego, które pionek właśnie opuścił.
Jeśli więc promujemy pionka na hetmana, a chcemy zaatakować od tyłu, możemy w pierwszym ruchu cofnąć nowego hetmana na wcześniejsze pole. Taka możliwość taktycznego manewru istnieje tylko bezpośrednio po wykonaniu promocji.
Czytaj więcej:Piony w szachach: Jak ruszać, strategie i pułapki
W którym momencie pionek bije do tyłu
- Czy w szachach można bić do tyłu - tak, ale tylko w trakcie wykonywania bicia lub specjalnego bicia w przelocie.
- Pionek bije do tyłu, gdy na sąsiednim polu stoi pionek przeciwnika. Możemy wtedy zbić go i przeskoczyć, wykonując ruch naszym pionkiem na pole zajmowane przez pionka przeciwnika.
- Bicie w przelocie zachodzi, gdy pionek przeciwnika wykonał ruch o 2 pola do przodu koło naszego pionka. Możemy wtedy zbić go tak, jakby poruszył się tylko o 1 pole do przodu.
- Nowo promowany pionek (np. na hetmana) może w swoim pierwszym ruchu cofnąć się na wcześniejsze pole, jeśli jest ono wolne.
Wyjątki pozwalające na ruch pionka wstecz
W standardowych zasadach gry w szachy tylko trzy wyjątki umożliwiają pionkowi wykonanie ruchu do tyłu:
- bicie zwykłe pionka przez przeskoczenie pionka przeciwnika i lądowanie za nim;
- bicie "en passant", czyli zbicie pionka, który właśnie przesunął się o 2 pola do przodu;
- w pierwszym ruchu nowej figury po promocji pionka cofnięcie na wcześniejsze pole (jeśli to pole jest wolne).
Tylko te trzy przypadki pozwalają pionkowi w standardowej grze się cofnąć. W innych sytuacjach pionek może wykonywać ruchy tylko do przodu.
Specjalne zasady ruchu pionka wspak
Sporadycznie w niektórych wariantach szachów wprowadza się specjalne reguły dotyczące ruchów pionka w tył. Przykładowo w szachach Los Alamos każda bierna figura, w tym pionek, która nie poruszyła się od 40 ruchów może wykonać specjalny ruch do tyłu. Ma to na celu ożywienie gry.
Innym przykładem są szachy dwukierunkowe, gdzie pionki mogą poruszać się zarówno do przodu, jak i do tyłu, tak jak pozostałe figury. To znacząco zmienia strategię gry i daje pionkom więcej możliwości manewru.
Jednak takie specjalne zasady wprowadzające ruch pionka do tyłu nie występują w standardowych przepisach gry w szachy.
Kiedy pionek porusza się na wcześniejsze pole
| Bicie przez przeskoczenie pionka | Tak, na pole wcześniej zajmowane przez pionka przeciwnika |
| Bicie "en passant" | Tak, na pole na którym stał pionek przeciwnika przed jego 2-polowym ruchem |
| Promocja z ruchem wstecz | Tak, nowo promowana figura może cofnąć się na wcześniejsze wolne pole |
| Zwykły ruch pionka do tyłu | Nie, pionek może iść tylko do przodu po 1 polu |
Podsumowując, pionek w standardowych szachach może cofnąć się na wcześniejsze pole tylko w 3 przypadkach: podczas bicia innego pionka, specjalnego bicia w przelocie lub od razu po promocji na inną figurę. Poza tymi wyjątkami pionek zawsze porusza się do przodu.
Podsumowanie
Czy w szachach można bić do tyłu to częste pytanie wśród osób uczących się gry w szachy. Wbrew pozorom, w kilku przypadkach nasz pionek faktycznie może wykonać ruch do tyłu na wcześniejsze pole. Może to mieć miejsce podczas standardowego bicia, bicia w przelocie, a także zaraz po promowaniu pionka na silniejszą figurę.
Trzeba jednak podkreślić, że poza tymi trzema wyjątkami, pionek w szachach zawsze porusza się tylko do przodu, zgodnie ze standardowymi zasadami. Cofnięcie pionka, jeśli nie wiąże się z biciem lub promocją, jest niedozwolone. Dlatego zwykły ruch pionkiem do tyłu na poprzednie pole jest niemożliwy do wykonania w trakcie partii.
Tagi
Udostępnij artykuł
